روش های تصفیه فاضلاب

روش های تصفیه فاضلاب عمدتا به 3 روش کلی انجام می شود. این روش ها عبارتند از روش فیزیکی، روش شیمیایی و روش بیولوژیکی. سیستمهای تصفیه بیولوژیکی با استفاده از مواد بیولوژیکی و باکتری ها، مواد زائد را از بین می برند. در مقابل، در تصفیه فیزیکی از فرآیندهای فیزیکی برای تصفیه فاضلاب استفاده می کنند.

سیستم های تصفیه بیولوژیکی برای تصفیه فاضلاب محلهای مسکونی و تجاری ایده آل است. سیستمهای تصفیه فاضلاب فیزیکی نیز بیشتر برای تصفیه فاضلاب صنایع، کارخانه ها و شرکت های تولیدی استفاده می شوند. این به این دلیل است که بیشتر فاضلاب این صنایع شامل مواد شیمیایی و سایر سموم است که می تواند تا حد زیادی به محیط زیست آسیب برساند.

تصفیه فاضلاب به مجموعه روشها و فرآیندهایی گفته می شود که موجب کاهش آلودگی فاضلاب می گردد و پس از طی ای فرآیندها می توان فاضلاب را به محیط زیست دفع کرد و یا مجدد از آن استفاده نمود. فاضلاب به دو بخش عمده تقسیم می شود.

فاضلاب بهداشتی: که شامل فاضلاب تولیدی منازل مسکونی، مجتمع های اداری و تجاری، بیمارستان ها، و … می باشد.

فاضلاب صنعتی : که شامل فاضلاب تولید فاضلاب تولیدی مراکز صنعتی و تولیدی از جمله کارخانجات، کارگاه ها، نیروگاه ها و … می باشد.
بسته به نوع فاضلاب روشهای تصفیه آن نیز متفاوت است. و با توجه به کیفیت و کمیت آن می توان از روشهای متنوعی برای تصفیه آن استفاده نمود.

عمده روش های تصفیه فاضلاب

1- تصفیه فیزیکی: تصفیه فیزیکی به مجموعه روشهایی گفته می شود با استفاده از خواص فیزیکی و نیروهای فیزیکی برای تصفیه فاضلاب استفاده می شود. از جمله این فرآیندها آشغالگیری، دانه گیری، شناورسازی، ته نشینی و … می باشد. عمده این روشها پیش تصفیه فاضلاب را انجام می دهند. اصطلاحا به این فرآیندها تصفیه اولیه نیز گفته می شود.

در این مرحله هیچ ماده شیمیایی در این پروسه دخیل نیست. یکی از تکنیک های اصلی تصفیه فاضلاب فیزیکی شامل لای گیری یا ته نشینی است که فرایند تعلیق ذرات نامحلول / سنگین از فاضلاب است. هنگامی که ماده نامحلول ته نشین میشود آنگاه میتوان آب خالص را جداسازی کرد. در روش فیزیکی از UV و ته نشینی استفاده می شود. در این روش ابتدا آشغالگیری انجام می شود و سپس عملیات دانه گیری و فیلتراسیون صورت می گیرد.

یکی دیگر از تکنیک های تصفیه فیزیکی موثر، شامل هوادهی است. این فرآیند شامل گردش هوا از طریق آب به منظور فراهم کردن اکسیژن برای آن است. فیلتر کردن، یعنی روش سوم، برای فیلتر کردن تمام آلاینده ها استفاده می شود.در این روش میتوان انواع خاصی از فیلترها را برای تصفیه فاضلاب استفاده کرد و آلاینده ها و ذرات نامحلول موجود در آن را جدا نمود. فیلتر شنی مرسوم ترین فیلتر مورد استفاده در این روش است. روغن و چربی موجود در سطح برخی از فاضلابها نیز می تواند به راحتی از طریق این روش برداشته شود. برای این کار از انواع دستگاه چربی گیر فاضلاب استفاده میشود.

2- تصفیه بیولوژیکی:

در روش بیولوژیکی طی یک فرآیند بیولوژیکی تصفیه فاضلاب انجام می شود. در این روش از باکتری ها استفاده می شود. روش بیولوژیکی خود نیز به دو دسته هوازی و بی هوازی تقسیم می شود. این روش نسبت به دو روش دیگر تصفیه فاضلاب بهتر و متداول تر است زیرا بهداشتی تر می باشد و تصفیه خیلی خوب انجام می گیرد. تصفیه ثانویه اکثر مواد جامد موجود در فاضلاب را حذف می کند، اما بعضی از مواد مغذی حل شده مثل نیتروژن و فسفر ممکن است باقی بمانند.

در این مرحله از فرآیندهای بیولوژیکی مختلف برای تجزیه مواد آلی موجود در فاضلاب مانند صابون، فاضلابهای انسانی، روغن و غذا استفاده می شود. میکروارگانیسم ها در مواد بیولوژیکی مواد آلی را در فاضلاب متابولیزه می کنند. این مورد را می توان به سه دسته تقسیم بندی کرد:

• فرآیندهای هوازی: باکتریها ماده آلی را تجزیه می کنند و آن را به دی اکسید کربن تبدیل می کنند که می تواند توسط گیاهان مورد استفاده قرار گیرد. اکسیژن در این فرآیند مورد استفاده قرار می گیرد. در این روشها از میکرواورگانیسم های هوازی برای تصفیه فاضلاب استفاده می شود از جمله این فرآیندها لجن فعال، هوادهی گسترده، MBBR، MBR، SBR  را میتوان نام برد.
• فرآیندهای بی هوازی: در اینجا، تخمیر برای تخمیر ضایعات در دمای خاص استفاده می شود. اکسیژن در فرآیند بی هوازی استفاده نمی شود.
• کمپوست: یک نوع فرآیند هوازی است که در آن فاضلاب با مخلوط کردن آن با خاک اره یا سایر منابع کربن تصفیه می شود.

در روش هوازی از اکسیژن و لجن فعال استفاده می شود و در روش بی هوازی لجن بی هوازی مورد استفاده قرار می گیرد و از اکسیژن هم استفاده نمی شود.

تصفیه فاضلاب با لجن فعال و اکسیژن طرفداران بیشتری دارد زیرا این روش دارای مزایای زیادی است و نتیجه خیلی خوبی حاصل می شود. علاوه بر این استفاده از لجن فعال هم برای تصفیه های سطحی و هم عمقی مناسب است. تصفیه فاضلاب به روش بیولوژیکی و با استفاده از لجن فعال باعث می شود راندمان کار بالا برود و تصفیه به خوبی انجام شود.

3- تصفیه شیمیایی:

تصفیه شیمیایی به مجموعه فرآیندهای گفته می شود که طی آن از مواد و واکنش های شیمیایی برای تصفیه پساب استفاده می شود. از جمله این فرآیندها انعقاد شیمیایی، انعقاد الکتریکی و … می باشد. از این فرآیندها معمولا برای تصفیه فاضلاب های صنعتی استفاده می شود.

همانطور که از نام آن پیداست، این مرحله از تصفیه شامل استفاده از مواد شیمیایی در آب می شود. کلر، یک ماده شیمیایی اکسید کننده است، که معمولا برای کشتن باکتریها استفاده می شود که با اضافه کردن آلاینده ها به آن باعث تجزیه آب میشوند. دیگر عامل اکسید کننده برای تمیز کردن فاضلاب، ازن است.

روش شیمیایی تصفیه فاضلاب از روش فیزیکی کمی پیچیده تر است و از نظر هزینه نیز کمی گران تر می باشد. در این روش از کلر استفاده می شود.

در روش های شیمیایی ابتدا انعقاد و لخته سازی انجام می شود و سپس با تبادل یونی و تنظیم PH عملیات تصفیه تکمیل می شود. سولفات آلومینیوم، سولفات فریک و آهک موادی هستند که از آنها در روش های شیمیایی تصفیه فاضلاب استفاده می شود. خنثی سازی یک تکنیک است که در آن اسید و یا پایه اضافه میشود تا آب را به pH طبیعی خود یعنی 7 برساند. مواد شیمیایی از بازتولید باکتری ها در آب جلوگیری می کنند، و بنابراین باعث خالص شدن آب میشوند.

بزرگترین عیب روش شیمیایی این است که در انتهای کار لجن زیادی تولید می شود، به همین دلیل است که استفاده از روش شیمیایی برای تصفیه فاضلاب خیلی پیشنهاد نمی شود. لجن های شیمیایی تولید شده در انتهای تصفیه ممکن است سمی باشند و از بین بردن آنها هزینه بالایی در پی دارد.

4 – تصفیه لجن:

این یک فرایند جداسازی جامد و مایع است که در آن حداقل رطوبت باقی مانده در فاز جامد ، و کمترین ذرات جامد در فاز مایع جدا شده مورد نیاز است. یک مثال در این مورد شامل آبگیری لجن از فاضلاب های صنعتی یا کارخانه تصفیه فاضلاب است که در آن رطوبت باقی مانده در مواد جامد ارزش دفع را تعیین می کند و کیفیت اصلی بار آلودگی بازگشتی به تاسیسات تصفیه را مشخص میکند. همیشه نیاز است که هر دو را به حداقل رساند.

تمامی روش های ذکر شده در بالا، به صورت جداگانه یا ترکیبی، میتواند در یک تصفیه خانه فاضلاب براساس نیاز به کار گرفته میشود.

انواع فاضلاب، در صورتی که به درستی تصفیه نشود، تأثیرات مخرب زیادی بر دنیای طبیعی دارد و بسیار مهم است که آن را به طور موثر تصفیه کنیم. با تصفیه فاضلاب شما بیشتر از هر چیزی به حفظ محیط زیست در دنیا کمک خواهید کرد. شرکت مهندسی فراب زیست فراز نیز با این عقیده همواره تلاش کرده است با ارائه محصولاتی نظیر پکیج تصفیه فاضلاب در این مورد سهم خود را ادا کرده باشد. طراحی و تولید انواع پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی با ارائه انواع ظرفیتها و حجمها برای مقاصد صنعتی و مسکونی نشانگر اهمیت این موضوع میباشد.