پکیج تصفیه فاضلاب خانگی

با توجه به کمبود آب شرب در دسترس، نیاز مبرمی به تصفیه فاضلاب های خانگی، مخصوصاً در جمعیت های پراکنده و دور از شبکه فاضلاب احساس می شود. به همین دلیل پکیج یا دستگاه تصفیه فاضلاب خانگی با دبی فاضلاب کمتر به صورت پیش ساخته طراحی می شود و در مکان های مختلف مسکونی یا اداری و کارگاهی از آنها استفاده میشود.

تفاوت فاضلاب خانگی با فاضلاب های صنعتی و بیمارستانی، به دلیل سادگی در طراحی و نصب، هزینه ی نسبتاً پایینی دارد. به دلیل وجود آلاینده های شیمیایی و فلزات سنگین در فاضلاب صنایع و باکتری ها و عوامل بیماری زای فراوان در فاضلاب بیمارستانی، فرآیند تصفیه در این نوع پکیج کمی پیچیده تر و پر هزینه تر می شود.

به صورت کلی فاضلاب، به هر نوع آبی که توسط انسان به نوعی آلوده شود و کیفیتش تغییر پیدا کند گفته می شود. فاضلاب خانگی شامل خروجی توالت و دستشویی، استحمام، شستشوی ظروف و البسه و غیره می شود که شامل کلی فرم ها، BOD و COD می باشد. این نوع فاضلاب که فاضلاب بهداشتی نیز نام دارد، در انواع فاضلاب ها به چشم می خورد و تصفیه ی آن به طور معمول در همه ی طراحی ها در نظر گرفته می شود.

تعریف فاضلاب خانگی

فاضلاب حاصل از فعالیت های انسانی در خانواده مانند حمام، لباسشویی، شستن ظرف، دفع زباله، توالت و غیره به عنوان “فاضلاب خانگی” نامیده می شود که معمولا مقدار کمی از آلاینده ها را شامل می شود اما حتی مقدار کمی از آلاینده ها می تواند تاثیر زیادی بر محیط زیست داشته باشد. از این رو، یک سیستم تصفیه فاضلاب با نصب و نگهداری درست برای تصفیه و دفع پسماندهای خانگی، تاثیرات روی آبهای زیرزمینی و آبهای سطحی را کاهش می دهد.

تصفیه خانه های فاضلاب امروزه نقش مهمی را در حفظ محیط زیست ایفا می کنند. تصفیه خانه های فاضلاب تضمین می کند که تمام فاضلاب های خانوار به درستی به منظور حفاظت، پاکیزگی و مناسب برای آزاد شدن به محیط زیست، دریاچه ها و یا جریان های مناسب مورد استفاده قرار گیرند. سیستم های فاضلاب خانگی برای تصفیه تمام زباله های مایع تولید شده از یک محل زندگی طراحی شده اند.

آلاینده های احتمالی در فاضلاب خانگی شامل باکتری های ایجاد کننده بیماری، ویروس های عفونی، مواد شیمیایی خانگی و مواد مغذی اضافی مانند نیترات می شوند. ساده ترین روش تصفیه فاضلاب خانگی بصورت غیرمتمرکز استفاده از سپتیک تانک است و برای سیستم های متمرکز به شکل تصفیه خانه ها طراحی میگردند.

دستگاه تصفیه فاضلاب خانگی چیست

درصد بسیار بالایی از سیستم های تصفیه فاضلاب مربوط به تصفیه فاضلاب های انسانی و بهداشتی است. در نتیجه افراد زیادی به دنبال دستگاهی بمنظور تصفیه فاضلاب مجتمع های مسکونی، آپارتمان ها و شهرک های مسکونی هستند.

پکیج تصفیه فاضلاب خانگی ، سیستمی است که بواسطه استفاده از چند مخزن فاضلاب خانگی در حالت های بسیار ساده تحت عنوان سپتیک، و در حالت های پیچیده تر بکار بردن بلوئرها و دیفیوزرها، کلرزن و فیلتر شنی به تصفیه فاضلاب اماکن مسکونی میپردازد. تصفیه خانه فاضلاب خانگی چون در محل نصب می شود، احتیاج به لوله کشی و تجهیزات خاصی مانند بقیه ی سیستم های فاضلاب ندارد. خروجی آن نیز به حد مطلوبی تصفیه شده که می توان از آن در محل، برای مصارفی مانند کشاورزی، پرورش ماهی و شستشو استفاده نمود.

در سیستم تصفیه فاضلاب خانگی، با توجه به نیاز و دبی فاضلاب موجود، اغلب یک سپتیک تانک پلی اتیلنی استفاده می شود. مخازن سپتیک از فرآیند بی هوازی برای تصفیه فاضلاب استفاده میکنند. یکی از نکات مثبت این سیستم، امکان نصب آن به صورت دفنی و زیر زمین است. در این حالت فضای محیط اشغال نمیشود. مخصوصاً برای مکان هایی که فضای کاربری محدود است بسیار مفید خواهد بود.

بهره برداری دستگاه تصفیه فاضلاب خانگی نسبت به سیستم های دیگر کاربری ساده تری دارد و اپراتور به راحتی با آموزش هایی که از طرف شرکت تولید کننده می بیند، توانایی استفاده از سیستم را خواهد داشت.

مزایای پکیج تصفیه فاضلاب خانگی

• سبک بودن به منظور حمل و نقل و نصب آسان
• پیش ساخته و از پیش مهندسی شده، آماده ی نصب
• بهره برداری آسان و عدم نیاز به استخدام افراد متخصص
• هزینه ی تعمیر و نگهداری پایین به نسبت بقیه تصفیه خانه ها
• امکان استفاده ی مجدد پساب خروجی برای مصارف گوناگون
• خروجی فاضلاب تصفیه شده مطابق با استاندارد و نیاز کارفرما و رفع خطر موجود برای سلامت انسان و محیط زیست
• امکان نصب دفنی و زیر زمینی که از نظر کاربری زمین و بحث پدافند عامل حائز اهمیت می باشد.
• کاهش هزینه تعمیرات بدلیل مقاومت بالای پلی اتیلن نسبت به مواد شیمیایی:
  سیستم تصفیه فاضلاب پلی اتیلن مدفون بوده و از اجزای داخلی پلی اتیلنی صلب تشکیل شده است. این دستگاه در مقایسه با دستگاه های فلزی تصفیه فاضلاب و تصفیه خانه های بتنی، بسیار سبک تر، دارای طول عمر بیشتر و بهره برداری بسیار آسان تر برای کارفرما می باشد. برخلاف دستگاه های تصفیه فاضلاب فلزی، پلی اتیلن صلب و همچنین اجزای داخلی دستگاه زنگ نمی‌زند و باعث جلوگیری از خرابی سیستم تصفیه فاضلاب می‌شود. مسئله خرابی تجهیزات تصفیه فاضلاب یکی از مشکلات رایج و گسترده در این صنعت می باشد.
  تصفیه فاضلاب همزمان با تولید گازهای خورنده می باشد که منجر به ایجاد هزینه تعمیر و تعویض قطعات و اجزای فلزی می‌شود. اما مشکل خوردگی در دستگاه تصفیه فاضلاب پلی اتیلنی مدفون زیر خاک برطرف شده و هزینه نگهداری و تعمیرات را به مراتب کاهش می دهد. اپراتورهای تصفیه خانه فاضلاب که عموماً از دستگاه های فلزی شکایت دارند همگی معتقد هستند که بهره برداری و نگهداری دستگاه های با جنس پلی اتیلن بسیار راحت تر می‌باشد.
• قابلیت تمیزکاری و شستشوی سریع مدل پلی اتیلنی:
  نگهداری این سیستم به دلیل شکل استوانه ای و دیواره های کناری شیبدار بسیار راحت است. تمیز کردن سیستم تصفیه فاضلاب پلی اتیلنی بسیار ساده است و شامل استفاده از یک شیلنگ آب برای شستن مواد جامد (مانند شن و ماسه) و یک ماشین لجن کش به منظور ساکشن کردن این مواد می‌باشد. همچنین به دلیل استوانه ای شکل بودن مدل پلی اتیلن هیچ نقطه مشکل سازی برای جمع‌آوری لجن وجود ندارد.
• اختلاط کامل تر فاضلاب داخل دستگاه:
  درون دستگاه تصفیه فاضلاب پلی اتیلنی به علت محیط دایره‌ای شکل، اختلاط اکسیژن و فاضلاب توسط دیفیوزرها به خوبی انجام می‌شود و امکان تجمع فاضلاب در هیچ نقطه‌ای در حوضچه های هوادهی وجود ندارد. از اینرو خریدار می‌تواند اطمینان کامل داشته باشد که اکسیژن کافی به میکروارگانیسم خواهد رسید و راندمان تصفیه فاضلاب قطعا بالاتر خواهد رفت.
• مصرف انرژی کمتر:
  به دلیل قرار گرفتن دستگاه تصفیه فاضلاب درون زمین، نسبت به سایر سیستم های تصفیه فاضلاب که روی سطح زمین قرار می گیرند، اکسیژن تولید شده توسط بلوئرها نیاز به فشار کمتری خواهند داشت. از این رو مصرف انرژی در دستگاه تصفیه فاضلاب خانگی پلی اتیلنی به مراتب کمتر از دستگاه نوع فلزی خواهد بود.
• عمر بیشتر تصفیه خانه پلی اتیلنی :
  پلی اتیلن (HDPE) دارای مقاومت بالایی در برابر گرما، خوردگی ، زنگ زدگی ، فشار و همچنین مواد شیمیایی نسبت به سایر جنس های قابل استفاده در ساخت دستگاه های تصفیه فاضلاب می باشد. به همین دلیل تصفیه خانه فاضلاب خانگی با جنس پلی اتیلن چند برابر نسبت به سازه های فلزی و بتنی عمر بیشتری خواهد داشت.

قیمت پکیج تصفیه فاضلاب خانگی

قیمت پکیج تصفیه فاضلاب خانگی متغیری است که امروزه بسته به ابعاد و جنس تغییر می کند. با افزایش جمعیت شهرنشینی و توسعه علم و فناوری، نیاز به احداث مجتمع های مسکونی و تصفیه فاضلاب خروجی از مجتمع های مسکونی بیشتر از قبل گسترش یافت. یکی از مزایای انکار نشدنی این نوع تصفیه فاضلاب کمک به کم آبی و احیای درصدی از منابع آب می باشد. زیرا آب برگشتی از منابع تولید پساب فاضلاب می تواند در چرخه تولید استفاده شود.

قیمت دستگاه تصفیه فاضلاب خانگی دقیقا به میزان تصفیه ای که خریدار یا کارفرما از سیستم تصفیه فاضلاب انتظار دارد بستگی خواهد داشت. بعلاوه دبی پسابی که طی شبانه روز از مجتمع مسکونی ، کمپ های کارگری و مهندسی ، رستوران ها ، تالارها و … خارج می شود باید مورد توجه باشد.

پارامترهای تاثیر گذار بر قیمت پکیج تصفیه فاضلاب خانگی

موردهای ذکر شده در زیر روی قیمت پکیج تصفیه فاضلاب خانگی به شدت تاثیرگذار است. در زیر هر یک از این موارد را به تفصیل بررسی خواهیم کرد.

• فرآیند ها و تجهیزات لازم برای تصفیه فاضلاب خانگی
• دبی فاضلاب
• کیفیت و نوع فاضلاب تولید شده که به تصفیه خانه وارد میشود.
• کیفیت فاضلاب تصفیه شده که از تصفیه خانه خارج میشود، بر اساس استاندارد سازمان محیط زیست.
• فضا و مکان لازم برای احداث پکیج تصفیه فاضلاب

در ادامه تلاش شده است شرحی مختصر برای هر یک از آیتم های بالا داشته باشیم.

دبی فاضلاب

یکی از عوامل موثر بر روی قیمت تصفیه خانه فاضلاب خانگی دبی فاضلاب است. توسط دبی فاضلاب حجم فاضلاب تولید شده در روز می باشد که معمولا بر حسب مترمکعب در روز بیان می شود. معمولا اطلاع دقیق از میزان دبی فاضلاب تولیدی وجود ندارد و باید با یک تخمین حدودی میزان فاضلاب ورودی را تعیین کرد.

اهمیت دبی فاضلاب به این دلیل است که دبی فاضلاب ورودی به تصفیه خانه در واقع تعیین کننده حجم و ابعاد تصفیه خانه فاضلاب می باشد. در واقع باید عوامل تولید فاضلاب مانند حمام، توالت و دستشویی، سینک ظرفشویی ، و بقیه عوامل را بررسی کرد سپس با یک برنامه جمعیت شناختی باید جمعیت تولید کننده فاضلاب بررسی گردد.

ضرایب تولید فاضلاب

با توجه به ضرایب از جمله ضریب تولید فاضلاب (sewage factor) که معمولا بین 0.7 تا 0.9 است. میزان نسبی آبی (آب مصرف شده در مجموعه) که به فاضلاب تبدیل می شود را محاسبه کرد.

کیفیت و نوع فاضلاب تولید شده و ارتباط آن با قیمت پکیج تصفیه فاضلاب خانگی

کیفیت فاضلاب ورودی به هر تصفیه خانه را با استانداردها و شاخص های کیفی می سنجند. از جمله این شاخص ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• PH
• اکسیژن خواهی شیمیایی (COD)
• اکسیژن خواهی بیولوژیکی (BOD)
• فسفر
• کل نیتروژن

محدوده شاخص های کیفیت فاضلاب

محدوده این رقم ها بسته به نوع فاضلاب متفاوت است. معمولا TSS در فاضلاب های بهداشتی و شهری حدود ۱۲۰ تا ۳۶۰ میلی گرم بر لیتر است.
COD فاضلاب ورودی به تصفیه خانه های فاضلاب های شهری معمولا بین ۲۰۰ تا ۷۸۰ میلی گرم بر لیتر است. این رقم میزان اکسیژن مورد نیاز برای اکسیداسیون مواد قابل اکسید شدن است. مقدار BOD در فاضلاب های شهری بین ۱۱۰ تا ۴۰۰ میلیگرم بر لیتر است.

شاخص BOD خود به چند بخش تقسیم می شود. این بخش ها را می توان به صورت BOD دیر تجزیه پذیر و عیر قابل تجزیه پذیرنام برد . مقدار نیتروزن کل برای فاضلاب وروردی حدود ۲۰ تا ۸۵ میلی گرم بر لیتر نیتروژن است. پارامتر مهم تاثیر گذار دیگری که در طراحی تصفیه خانه فاضلاب برای ارائه قیمت پکیج تصفیه فاضلاب خانگی تاثیر دارد پی اچ (PH) می باشد. که چون عامل تاثیر گذاری در فرآیند زیستی میکرو ارگانیزمهای تصفیه فاضلاب است باید حدود 6.5 تا 7.5 باشد.

کیفیت فاضلاب خروجی از تصفیه خانه فاضلاب

کیفیت فاضلاب خروجی تعیین کننده میزان تصفیه شدن پساب ورودی در تصفیه خانه و تغییرات ایجاد شده در فرایند های تصفیه شده می باشد و عامل مهمی در قیمت پکیج تصفیه فاضلاب خانگی می باشد. به طور کلی سه دسته استاندارد توسط سازمان محیط زیست برای خروجی تصفیه خانه های در نظر گرفته شده است. استاندارد خروجی فاضلاب برای کاربری کشاورزی ، استاندارد خروجی فاضلاب برای کاربری آب های سطحی ، استاندارد خروجی فاضلاب برای چاه جاذب می باشد.

فرآیند های تصفیه فاضلاب و تجهیزات موثر روی قیمت پکیج های تصفیه فاضلاب خانگی

پس از تعیین دبی ورودی گام بعدی برای تعیین قیمت پکیج تصفیه فاضلاب خانگی ، انتخاب فرآیند تصفیه فاضلاب بهداشتی می باشد. معمولا فرآیند لجن فعال متعارف یا فرآيند لجن فعال با هوادهی گسترده یا تصفیه فاضلاب به روش mbbr برای تصفیه فاضلاب خانگی استفاده می شود. از جمله مزایای فرآیند mbbr ، و هوادهی گسترده EAAS می توان به شوک پذیری نسبت به بار تولیدی فاضلاب میباشد. زیرا معمولا دبی فاضلاب تولیدی دارای نوساناتی می باشد که این نوسان ها در طول روز یکنواخت نبود و باعث ایجاد شوک به تصفیه خانه می شود.

مثلا در ساخت تصفیه خانه فاضلاب شهری باید به این نکته توجه کرد که در طول روز در مناطق مرکز و جنوب شهر که اکثر مردم ساعت شروع کار و فعالیت شغلی شان ۸ صبح می باشد. در حدود ساعت 6 الی 8 صبح بار فاضلاب وروردی به شبکه جمع آوری فاضلاب و پس از آن بار فاضلاب ورودی به تصفیه خانه افزایش ناگهانی می یابد. لذا باید در طراحی های فرآیند های تصفیه فاضلاب این موارد لحاظ شود.

فضا و مکان لازم برای احداث دستگاه تصفیه خانه فاضلاب خانگی

فضا و مکان لازم برای احداث تصفیه خانه فاضلاب نیز برای هر محل متفاوت می باشد و باید در محل بررسی شود. در ایران نیز همچون سراسر جهان اهمیت تصفیه فاضلاب چند سالی است که نسبت به قبل بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. همچنین بخشهای مختلف صنعتی و مسکونی به دلیل الزامات بیشتر از طریق اداره محیط زیست و اداره آب و فاضلاب و صنایع و معادن، بیشتر به بازیابی پساب تولیدی خود اهمیت میدهند.