فیلتر شنی چیست
فیلتر شنی با نام انگلیسی (Sand Filter) به مخزنهایی از جنس فولادی ، بتنی ، فایبر گلاس و … گفته میشود که تحت فشار (اتمسفریک) ساخته میشوند. این مخازن اغلب به شکل استوانه ای و دایره ای و گاهی اوقات مربع شکل ساخته میشوند. همانطور که از نام آن پیداست، در بستر آنها از شن و ماسه خالص استفاده میشود.
به طور معمول از فیلتر شنی برای حذف کردن انواع ذرات معلق فیزیکی بیولوژیکی موجود در آب و تا قطر 50 میکرون استفاده میشود. این ناخالصی ها میتواند شامل انواع مواد آلی، پلانکتون، باکتری‌ها و ذرات حاصل از خوردگی ، گل، رنگ و… باشد. این پاکسازی در مراحل اولیه سیستمهای تصفیه آب صنعتی انجام میپذیرد. همچنین اغلب اوقات پس از این فیلترها از فیلتر کربنی نیز در مسیر تصفیه آب استفاده میشود.
دستگاه فیلتر شنی (صافی شنی) با فیلتراسیون فیزیکی آب باعث حذف ذرات معلق و کدورت موجود در آب می شود. در این دستگاه، آب حاوی کدورت را از بستری که دارای دانه های شن و سیلیس می باشد عبور می‌دهند. در اثر عبور آب بستر شنی ، ذرات معلق آب بین ذرات شن و ماسه گیر کرده و آب تقریبا عاری از مواد معلق و کدورت، بدست می آید. فیلتر های شنی یکی از بهترین روش ها برای کاهش غلظت جامدات معلق در آب می باشند. این فیلترها دارای بستری شامل یک یا چند نوع لایه، که هر لایه محتوی ذراتی از جنس سنگ ، گرانیت و یا دانه های آنتراسیت هستند. دانه بندی و اندازه این ذرات نیز با هم تفاوت دارد.
استفاده از فیلتر شنی تحت فشار
فیلتر شنی به عنوان یک گام مؤثر در روند تصفیه آب مورد استفاده قرار می گیرد. چهار نوع اصلی از این دستگاه وجود دارد: فیلتر شنی تحت فشار، فیلترهای شنی تند (گرانشی) ، فیلترهای بالا رونده (Upstream) و فیلترهای شنی کند. هر چهار روش به طور گسترده ای در صنعت آب در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد.
دو مورد اول نیاز به مواد شیمیایی فلوکولنت (موادی که باعث تجمع انواع ذرات و مواد در آب میشود) دارند تا بتوانند به طور موثر کار کنند. در حالی که فیلتر شنی کند می تواند آب با کیفیت بسیار بالا با رفع پاتوژن از 90 تا 99 درصد (بسته به نوع)، و با طعم و بوی مناسب، بدون نیاز به مواد شیمیایی تولید کند. صافی شنی، صرفنظر از اینکه در کارخانجات تصفیه آب مورد استفاده قرار می گیرد، برای تصفیه و پالایش آب در اماکن مسکونی و تجاری دیگر نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
از رایجترین نوع فیلترهای شنی میتوان فیلتر شنی تحت فشار را نام برد. این نوع از فیلتر اغلب در استخرها مورد استفاده قرار میگیرد. و میتواند در عین انجام تصفیه ای مناسب ، سرعت بسیار قابل قبولی نیز ارائه دهد.
نحوه ی کار آنها بدین شکل است که ابتدا آب کثیف از لوله ورودی وارد مخزن فیلتر میشود. با فشار پمپ ، آب به سمت پایین هدایت میشود. در حین گذر از بین شن و ماسه های ریز موجود در فیلتر مواد زائد و اضافی و آشغالها در لابلای آنها باقی میمانند. در نهایت آب تمیز از نازلهایی با سوراخهای بسیار ریز که در کف مخزن تعبیع شده از آن خارج میشود.
همانطور که ذکر شد فیلتراسیون شنی عمدتا برای حذف مواد معلق استفاده می شود. بازدهی و عملکرد آن میتواند بین 50 تا 99.99٪ متفاوت باشد. بسته به اینکه آیا مواد کمکی دیگر (مانند مواد منعقد کننده یا فلوکیولنت) استفاده می شود یا خیر. همچنین با استفاده از آنها علاوه بر مواد معلق، COD، BOD، نیتروژن و فسفات، و همچنین فلزات غیرحلال نیز از پساب حذف می شوند.
فیلتر شنی
مزایا و معایب استفاده از فیلتر شنی
مزیت اصلی استفاده از صافی شنی استفاده از یک سیستم ساده است که در بسیاری از موارد می تواند بازدهی بسیار بالایی داشته باشد. فیلتر شنی می تواند در مراحل مختلف مدیریت آب قرار گیرد. به عنوان پیش تصفیه، به عنوان فیلتر جریان جانبی و به عنوان یک فیلتر نهایی و تکمیلی. به صورت کلی میتوان گفت این فیلتر اغلب یک پساب با قابلیت استفاده مجدد را فراهم می کند.
با این حال، بعضی اوقات باید مواد شیمیایی برای بهبود عملکرد این فیلترها اضافه شوند. یکی از اشکالات فیلتراسیون شنی پسابی است که هنگام شستشوی فیلتر ایجاد می شود. این آب به شدت آلوده باید تصفیه و دفع شود. برای محدود کردن بار بر روی فیلتر، یک مرحله اولیه ته نشینی برای فاضلاب های سنگین (دارای مقدار زیادی مواد معلق و دارای نشست) اجرا می شود. این کار کمک می کند تا از شستشوی تکراری فیلتر جلوگیری شود.
صافی های شنی متناوب و ناپیوسته اغلب به صورت موازی قرار می گیرند تا در هنگام فرآیند تمیز کردن یکی از فیلتر ها فیلتر دیگر به کار خود ادامه دهد.
