info@farab-zist.com

تصفیه فاضلاب

بازدید: 495 بازدید

تصفیه فاضلاب فرایند تبدیل پسابی که دیگر نیازی به مصرف آن نیست یا دیگر برای استفاده مناسب نیست، به آب شیرین است، که می تواند دوباره به محیط زیست رها شود. این فاضلاب از فعالیت های مختلف از جمله حمام کردن، شستن و نظافت، پساب استفاده از توالت ، آب باران و … تشکیل شده است. فاضلاب پر از آلاینده ها از جمله باکتری ها، مواد شیمیایی و سایر سموم است. هدف از تصفیه آن کاهش آلاينده ها به سطوح قابل قبول است تا آب را برای تخلیه به محيط بی خطر سازد.

تصفیه فاضلاب چیست؟

تصفیه فاضلاب فرآیندی است که طی آن پساب های خانگی و صنعتی تصفیه و گند زدایی می شوند و قابلیت استفاده مجدد و حتی قابلیت شرب پیدا می کنند. با تصفیه فاضلاب تمامی باکتری ها، آلاینده ها، سموم، آلودگی ها و مواد شیمیایی از بین می رود و آب برای استفاده مجدد آماده می شود.

از فاضلاب تصفیه شده برای مقاصد زیادی استفاده می شود. با تصفیه فاضلاب میلیاردها تن فاضلاب تولید شده، در محیط زیست رها نمی شود و آلودگی های بزرگ و وحشتناک به وجود نمی آید.

تصفیه فاضلاب چیست

 

هدف اصلی تصفیه خانه های فاضلاب حذف هرچه بیشتر و بهتر مواد جامد معلق در آب قبل از تخلیه آن در محیط زیست می باشد. با زیاد شدن مواد معلق جامد و پوسیدگی آنها، اکسیژن زیادی که مورد نیاز گیاهان و حیوانات ساکن در آب است، استفاده می شود.

تصفیه فاضلاب معمولا در دو مرحله تصفیه اولیه و تصفیه ثانویه انجام می شود. در تصفیه اولیه حدود 40 تا 60 درصد مواد جامد معلق از فاضلاب حذف می شود. بعد از تصفیه اولیه مجددا اکسیژن به فاضلاب تزریق می شود و تصفیه ثانویه صورت می گیرد. در تصفیه ثانویه بیش از 90 درصد مواد جامد معلق و مواد آلی مضر از بین می رود. برای اطلاعات کاملتر پیشنهاد میشود مقاله روش های تصفیه فاضلاب را مطالعه نمایید.

مراحل تصفیه فاضلاب به روش بیولوژیکی

مراحل تصفیه فاضلاب به روش بیولوژیکی و استفاده از لجن فعال به شکل زیر می باشد:

  1. فاضلاب وارد تصفیه خانه می شود و در همان ابتدا 40 درصد مواد جامد معلق در آن از بین می رود.
  2. بعد از آن که تصفیه اولیه صورت گرفت، فاضلاب وارد مخزن هوادهی می شود.
  3. در مخزن هوادهی تمامی میکروارگانیسمها، مواد آلی، بافت های مرده و مواد معدنی از بین می روند.
  4. بعد از این مرحله فاضلاب وارد مخزن ته نشینی می شود.
  5. در مخزن ته نشینی تمامی موادی که در مراحل قبل از بین نرفته اند و باقی مانده اند، از بین می روند.
  6. در نهایت لجن از انتهای مخزن ته نشینی خارج می شود و به مخزن هوادهی برگردانده می شود.

 

تصفیه فاضلاب بیولوژیکی

همانطور که در بالا گفته شد روش لجن فعال دارای مزایای زیادی می باشد. البته این روش یک عیب نیز دارد که آن هم دارا بودن تانک های هوادهی نسبتا بزرگ است. از مزایای روش لجن فعال می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • فاضلاب خروجی بسیار باکیفیت می باشد.
  • قابلیت تصفیه فاضلاب های سمی را دارد.
  • لجن خیلی کمتری تولید می شود.
  • نصب و راه اندازی آن بسیار ساده است و فضای کمی نیز نیاز دارد.

چرا باید فاضلاب تصفیه شود؟

مراقبت از محیط زیست و سلامت بسیار اهمیت دارد. تلاش برای حفظ پاکیزگی آب و تصفیه فاضلاب یک اولویت مهم است و دلایل خوب و زیادی برای این کار وجود دارد.

با وجود بحران کمبود آب در جهان، کمبود آب یکی از بزرگترین تهدیدات امروز جامعه ی جهانی است که یکی از اهداف توسعه هزاره سازمان ملل متحد است. به همین دلیل، دولت ها شروع به توسعه پروژه ها و فن آوری های جدید برای کاهش اثرات آن در جهان کرده اند. چنین پروژه ها و فن آوری هایی شامل برداشت آب باران، انتقال آب، دفع زباله آب، و تصفیه فاضلاب می باشد.

بر خلاف بقیه راهها، تصفیه فاضلاب یک راه حل ماندگارتر کوتاه مدت و بلند مدت را برای مشکل کمبود آب ارائه می دهد. فاضلاب، آب استفاده شده توسط خانه ها و موسسات تجاری / صنعتی است که برای استفاده مجدد بیش از حد آلوده شده است. ترکیب بین این انواع مختلف فاضلاب سبب می شود ترکیب فاضلاب حاوی مواد آلی و غیر آلی معلق مانند کربوهیدرات ها، چربی ها، صابون ها، مواد شوینده مصنوعی و مواد شیمیایی مختلف طبیعی و مصنوعی باشد.

لزوم تصفیه فاضلاب

حفظ رودخانه ها و آب های اقیانوس: رودخانه ها، سواحل و باتلاق ها نقش پر رنگی در زندگی ما دارند. آنها زیستگاه های مهمی برای صدها گونه ماهی و دیگر آبزیان هستند. پرندگان مهاجر از رودخانه ها و ساحل ها برای استراحت و غذا استفاده می کنند. تصفیه فاضلاب در حفظ رودخانه ها و آب های اقیانوس ها نقش مهم و زیادی دارد.

تفریح و کیفیت زندگی: آب یک نیاز اساسی و عالی برای همه ما است. داشتن یک زندگی آرام و محیطی سالم دلایلی هستند که انسان ها برای آنها تلاش می کنند. فعالیت هایی مانند شنا، ماهیگیری، قایقرانی و پیک نیک نیز حس خوبی به انسان ها می دهد و انگیزه و امید به زندگی را در آنها بالا می برد. تصفیه فاضلاب باعث می شود محیط زندگی سالم و ایمنی برای انسان ها فراهم شود و آنها بتوانند با خیالی راحت و آسوده تفریح و زندگی کنند.

نگرانی های سلامتی: اگر فاضلاب و آب مورد استفاده انسان ها به طور صحیح تصفیه نشود، می تواند بیماری های زیادی ایجاد کند. از آنجا که ما بسیار نزدیک به آب زندگی می کنیم، کار می کنیم و تفریح می کنیم، باکتری ها، آلاینده ها و مواد آلی مضر باید از بین بروند که با تصفیه فاضلاب این کار به خوبی انجام می شود و سلامتی انسان تضمین می گردد.

مراحل تصفیه فاضلاب

مراحل تصفیه فاضلاب شامل اقداماتی است که در طی آن بهسازی و کیفیت پساب تا رسیدن به نتیجه و خروجی مطلوب و استاندارد انجام میشود. مرحله اولیه فرایند تصفیه با استفاده از صفحه های بزرگ فیلترینگ که مواد جامد غیر آلی جامد مانند کاغذ، پلاستیک و فلز را حذف می کند انجام میشود. به دنبال آن حذف سنگ و شن و ماسه است که با نصب تجهیزات ساینده در سیستم تصفیه فاضلاب انجام میشود. در مرحله اول، فاضلاب از طریق یک مخزن رسوب اولیه عبور می کند که ذرات جامد مواد آلی توسط رسوب گیری گرانشی در انتهای مخزن ته نشین می شوند. سپس لجن اوليه حاصل شده در مرکز مخزن جمع آوری می شود که در آنجا متمرکز شده و برای تصفیه بیشتر پمپ می شود.

سپس فاضلاب تحت فرایند بیولوژیکی شناخته شده که با عنوان فرآیند لجن فعال است، از میکروارگانیسم های طبیعی استفاده می کند تا جامدات آلی حل شده و معلق را تجزیه کند. فاضلاب تصفیه شده سپس وارد مخازن هوادهی می شود که در آن هوا به آب منتقل می شود تا اکسیژن را فراهم کند تا رشد میکروارگانیسم ها را افزایش دهد. سپس این میکروارگانیسم ها آلاينده های آلی و مواد مغذی را در فاضلاب مصرف می کنند. از مخازن هوادهی مخلوط فاضلاب و میکروارگانیسم ها به مخزن رسوب ثانویه منتقل می شود که در آن زیست توده به پایین تانک می رسد و به عنوان لجن متمرکز می شود.

فرآیند تصفیه فاضلاب

سپس پساب تصفیه شده به یک مخزن منتقل می شود که در آن مرحله سوم تصفیه، که به عنوان مرحله تصفیه دوره سوم شناخته می شود، اتفاق می افتد. در این مرحله کلرزنی برای حذف پاتوژنهای زیستی موجود در فاضلاب، که می تواند برای سلامت انسان خطرناک باشد، انجام میشود. در برخی موارد این تصفیه ، اگر فاضلاب تصفیه شده برای اهداف مانند آبیاری از محصولات غذایی استفاده می شود یا جایی که تماس نزدیکی با آن ممکن است منجر شود، بیش از یک بار تکرار می شود. پس از اینکه این فرآیندهای تصفیه کامل شد، آب شیرین تولید می شود. تمام این مراحل در یک تصفیه خانه فاضلاب به صورت کامل انجام میشود.

مراحل تصفیه فاضلاب در ادامه به صورت جزئی تر شرح داده شده است.

  1. جم­ع آوری فاضلاب

این اولین گام در روند تصفیه فاضلاب است. سیستم های جمع آوری فاضلاب توسط شهرداری ها ، صاحبان خانه ها و همچنین صاحبان کسب و کار ها در محل مورد نظر ایجاد میشود. این به بدین منظور است تا اطمینان حاصل شود که تمام فاضلاب جمع آوری شده و به نقطه مرکزی منتقل می شود. سپس این فاضلاب با استفاده از سیستم های زهکشی شده زیرزمینی و یا توسط سیستمهای تخلیه خاص به یک کارخانه یا پکیج تصفیه فاضلاب هدایت می شود. حمل و نقل پساب باید در شرایط بهداشتی انجام شود. لوله ها و مسیرهای انتقال باید بدون نشتی باشند و افرادی که خدمات تخلیه را ارائه می دهند باید لباس های مخصوص بپوشند.

  1. کنترل بو

در کارخانه های تصفیه، کنترل بو بسیار مهم است. فاضلاب شامل بسیاری از مواد آلوده است که در طول زمان بوجود می آید. برای اطمینان از اینکه مناطق اطراف از این بوی تعفن در امان هستند، فرآیندهای از بین بردن بو در سیستمهای تصفیه انجام می شود. برای خنثی کردن عناصر تولید بوی نامطبوع، تمام منابع بو با استفاده از مواد شیمیایی از بین برده میشود. این نخستین مرحله تصفیه فاضلاب است و بسیار مهم است.

  1. غربالگری

این مرحله بعدی در فرایند تصفیه فاضلاب است. غربالگری شامل حذف اشیای بزرگ به عنوان مثال پوشک، پنبه، پلاستیک، پوشک، لوازم بهداشتی، دستمال مرطوب، بطری های شکسته یا دربهای بطری که به نوعی ممکن است به تجهیزات آسیب برساند. عدم انجام این مرحله، منجر به ایجاد مشکلاتی برای ماشین آلات و تجهیزات ثابت می شود. تجهیزات ویژه ای هم برای خلاص شدن از شن و ماسه ای که معمولا توسط آب باران به خطوط فاضلاب ریخته می شود استفاده میشود. زباله های جامد از پساب حذف می شود و سپس در مراکز جمع آوری زباله دفع می شود.

مراحل تصفیه فاضلاب

 

  1. تصفیه ثانویه

این فرآیند به عنوان فرآیند لجن فعال نیز شناخته شده است. مرحله دوم تصفیه شامل اضافه کردن بذر لجن به فاضلاب برای اطمینان از  تجزیه بیشتر آن است. ابتدا هوا در مخازن هوای بزرگ پمپ می شود که فاضلاب با بذر لجن (که در واقع میزان بسیار کمی از لجن است) را مخلوط میکند. این کار باعث رشد باکتری هایی است که از اکسیژن استفاده می کنند و رشد سایر میکروارگانیسم های کوچک که مواد آلاینده باقیمانده را مصرف می کنند. این فرایند منجر به تولید ذرات بزرگ می شود که در پایین تانک های بزرگ ته نشین میشوند. فاضلاب از طریق مخازن بزرگ به مدت 3 تا 6 ساعت عبور می کند.

  1. رسیدگی به بیو – جامدات

مواد جامد که پس از مراحل اولیه و ثانویه ته نشین شده اند به تجزیه کننده ها (هاضم ها) هدایت می شود. تجزیه کننده ها در دمای اتاق گرم می شوند. پس از آن مواد زائد جامد به مدت یک ماه تحت مورد تجزیه بی هوازی قرار می گیرند. در طول این فرآیند، گازهای متان تولید می شوند و باعث تشکیل جامدات بیولوژیکی غنی از مواد مغذی میشود که بازیافت می شوند. گاز متان تشکیل شده معمولا به عنوان منبع انرژی در کارخانه های تصفیه مورد استفاده قرار می گیرد. این گاز می تواند برای تولید برق در موتورها و یا به سادگی برای انرژی مورد نیاز تجهیزات کارخانه مورد استفاده قرار بگیرد. این گاز همچنین می تواند در دیگهای بخار برای تولید گرما برای تجزیه کننده ها استفاده شود.

  1. تصفیه ثالث

این مرحله شبیه به  فرآیندی است که در کارخانه های تصفیه آب آشامیدنی استفاده می شود که آب خام را برای اهداف نوشیدن تصفیه می کنند. مرحله تصفیه سوم، توانایی حذف 99 درصد از ناخالصی های فاضلاب را دارد. این مرحله تصفیه پساب به نزدیکترین کیفیت به آب آشامیدنی است. متاسفانه، این فرایند گرانقیمت است که نیاز به تجهیزات خاص، اپراتورهای با تجهیزات بسیار خوب و آموزش دیده و با کیفیت بالا، مواد شیمیایی خاص و تامین انرژی پایدار دارد. که البته همه این ها به آسانی در دسترس نیستند.

  1. ضد عفونی

پس از مرحله اول تصفیه و فرایند تصفیه ثانویه، هنوز هم برخی از دلایل ایجاد موجودات زنده در فاضلاب تصفیه شده باقی میماند. برای از بین بردن آنها، پساب باید حداقل 20 تا 25 دقیقه در مخازن حاوی مخلوطی از کلر و هیپوکلریت سدیم ضد عفونی شود. فرآیند ضد عفونی بخشی جدایی ناپذیر از فرآیند تصفیه است زیرا برای حفاظت از سلامتی حیوانات و افراد محلی که از آب برای اهداف دیگر استفاده می کنند انجام میشود. پساب (پساب تصفیه شده) بعدا از طریق راه های آب محلی به محیط زیست منتقل می شود.

  1. تصفیه لجن

لجن تولید شده و جمع آوری شده در طول فرایندهای اولیه و ثانویه نیاز به غلظت و ضخامت دارد تا پردازش بیشتر روی آن انجام شود. این لجن در مخازن تغلیظ قرار داده میشود که اجازه می دهد تا تثبیت شده و آب آن کاملا جدا شود. این روند می تواند تا 24 ساعت طول بکشد. آب باقیمانده جمع آوری شده و برای تصفیه بیشتر به مخازن هوادهی بزرگ فرستاده می شود. لجن پس از آن تصفیه می شود و به محیط زیست فرستاده می شود و می تواند برای استفاده کشاورزی استفاده شود.

تصفیه فاضلاب دارای مزایای متعددی است. به عنوان مثال، تصفیه فاضلاب اطمینان می دهد که محیط زیست پاکیزه تر خواهد شد، آلودگی آب کمتر خواهد شد. همچنین، استفاده از مهم ترین منبع طبیعی یعنی آب، امکان پذیر خواهد شد. آب تصفیه شده را می توان برای ماشین های خنک کننده در کارخانه ها و صنایع استفاده کرد. تصفیه فاضلاب از وقوع بیماری هایی که از آب آلوده به وجود می آید جلوگیری می کند و مهمتر از همه، تضمین می کند که آب مناسب برای مقاصد دیگر مانند آبیاری وجود دارد.

شرکت مهندسی فراب زیست فراز با تجربه چندین ساله در امر طراحی، تولید، و ارائه انواع تجهیزات و سیستمهای تصفیه و بازیافت آب و فاضلاب از فعالترین شرکتهای حاضر در این حوزه میباشد. از اصلی ترین تولیدات این شرکت میتوان به طراحی و ساخت پکیج های تصفیه فاضلاب اشاره کرد. انواع پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی و پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی از سیستمهای تصفیه مدرن و بسیار مقرون به صرفه برای استفاده در انواع صنایع محسوب میشود.

مزایای تصفیه فاضلاب

اگر فاضلاب به درستی تصفیه نشود، می تواند تاثیر منفی روی محیط و سلامت انسان بگذارد. این تاثیرات منفی می تواند شامل آسیب به جمعیت آبزیان و حیوانات وحشی، کاهش اکسیژن، بستن ساحل و سایر محدودیت ها در استفاده از آب تفریحی، محدودیت در صید ماهی و صدف و آلودگی آب آشامیدنی باشد.

در زیر به چند مورد از مزایای تصفیه فاضلاب و تاثیرات مثبت آن اشاره کرده ایم:

  •  اگر فاضلاب تصفیه نشود، مواد آلی و مواد معلق موجود در آب پوسیده می شوند و اکسیژن محلول در آب را استفاده می کنند، بنابراین ماهی ها و سایر جانوران آبزی نمی توانند زنده بمانند.
  • با تصفیه فاضلاب فسفر، نیتروژن و آمونیاک که باعث سمی شدن آب و مسمومیت جانداران می شوند، از بین می رود.
  • تصفیه پساب باعث رشد گیاهان، افزایش اکسیژن موجود، حفظ زمین های کشاورزی، حفظ زیستگاه و حفظ گونه های خاص جانوری می شود.
  • ترکیبات کلر و کلرامین های غیر آلی می توانند برای بی مهرگان آبزی، جلبک ها و ماهی ها سمی باشند که با تصفیه فاضلاب از بین می روند.
  • باکتری ها، ویروس ها و عوامل بیماری زا می توانند سواحل را آلوده کنند و منجر به محدودیت در تفریحات انسانی و مصرف آب آشامیدنی شوند. تصفیه فاضلاب تمامی این باکتری ها و ویروس ها را نابود می کند.
  • فلزاتی مانند جیوه، سرب، کادمیوم، کروم و آرسنیک که می توانند اثرات سمی حاد و مزمن بر روی انسان داشته باشند با تصفیه فاضلاب از بین می روند.
  • برخی از مواد مانند محصولات دارویی و مراقبت شخصی، از طریق فاضلاب وارد محیط زیست می شوند و ممکن است تهدیداتی برای سلامتی انسان، زندگی آبزیان و حیات وحش نیز ایجاد کنند. با تصفیه فاضلاب این مشکل پیش نمی آید و تمام این محصولات و مواد تجزیه و تصفیه می شوند.

مزایای تصفیه فاضلاب

کاربردهای تصفیه فاضلاب

امروزه تصفیه فاضلاب اهمیت زیادی دارد و فاضلاب مکان های زیادی تصفیه و گند زدایی می شود. اکثر این فاضلاب ها به روش های بیولوژیکی تصفیه می شوند. در زیر به چند مورد اشاره کرده ایم:

  • تصفیه فاضلاب مجتمع های مسکونی، اقامتی و تفریحی
  • تصفیه فاضلاب بیمارستان ها و مراکز درمانی
  • تصفیه پساب کارخانه ها و کارگاه ها
  • تصفیه فاضلاب ساختمان های اداری
  • تصفیه فاضلاب صنایع غذایی، لبنی، کاغذ سازی و مقوا سازی
  • تصفیه پساب پالایشگاه های نفت
  • تصفیه فاضلاب تولید کود و آفت کش ها

در همین زمینه پیشنهاد میکنیم مقاله مربوط به بازیافت آب را نیز مطالعه نمایید.

فرایند تصفیه آب نه تنها آب پاک قابل استفاده را تولید می کند، بلکه همچنین دارای مزایای دیگری نیز می باشد. این پتانسیل با کاهش تولید زباله در کشور، تولید انرژی از طریق برداشت متان و امکان تولید کود طبیعی از ضایعات جمع آوری شده از طریق این فرآیند است. در زیر مواردی از این مزایا به تفصیل آمده است:

کاهش ضایعات

از طریق تصفیه فاضلاب، مقدار زباله ای که معمولا به محیط زیست منتقل می شود، کاهش می یابد و بنابراین بهبود سلامت محیط را افزایش می دهد. با این کار، دولت به نوبه خود خطرات بهداشتی مرتبط با آلودگی محیط زیست را کاهش می دهد و باعث کاهش از دست دادن آب ناشی از آلودگی آب میشود. همچنین تصفیه فاضلاب باعث کاهش هزینه های صرف شده توسط یک کشور در پروژه های احیاء زیست محیطی مورد نیاز برای مبارزه با آلودگی می شود.

تولید انرژی

لجن جمع آوری شده در طول فرایند تصفیه به خودی خود تصفیه می شود، زیرا دارای مقدار زیادی مواد قابل تجزیه زیستی است. این باکتری های بی هوازی در هاضم های ویژه به طور کامل محصور شده در دمای 35 درجه سانتیگراد، منطقه ای که این میکروارگانیسم های بی هوازی بدون اکسیژن رشد می کنند، تحت تصفیه قرار می گیرند. گاز تولید شده در طی این فرایند بی هوازی حاوی مقدار زیادی متان است که میتواند برداشت شود و سپس برای تولید برق الکتریسیته شود.

این انرژی را می توان برای تأمین انرژی نیروگاه های تصفیه فاضلاب استفاده کرد تا آنها را پایدار و خودکفا سازد و اگر انرژی بیش از حد تولید شود، می توان آن را به یک شبکه ملی انتقال داد. این موضوع همچنین به کاهش وابستگی به منابع غیر قابل تجدید انرژی مانند سوخت های فسیلی، و کاهش رد پای کربن و هزینه های کشوری در تولید انرژی کمک می کند. یک نمونه از این سیستم در خاورمیانه در کارخانه تصفیه فاضلاب الصمر در ارد. استفاده می شو. به گفته مقامات دولتی، این کارخانه 40 درصد انرژی مورد نیاز خود را از طریق سوختن متان تولید شده توسط فرایند تصفیه تولید می کند.

تولید کود

هر ماده قابل تجزیه زیستی باقی مانده در “لاگونهای خشک کن” خشک می شود و سپس به کود طبیعی تبدیل می شود. کود طبیعی حاصل از آن در بخش کشاورزی به کار می رود و تولید محصول را افزایش می دهد.این یعنی کاهش استفاده از آلاینده های کودهای شیمیایی که اکوسیستم های دریایی و سطح اطراف آن را آلوده می کند.

کاربردهای تصفیه فاضلاب

با تصفیه فاضلاب چه آلاینده هایی از بین می روند؟

با تصفیه فاضلاب و گند زدایی کردن آن آلاینده ها و مواد آلی مضر زیادی از بین می روند. ما به چند مورد از این آلاینده ها و نحوه از بین رفتن آنها اشاره کرده ایم:

  • مواد جامد معلق: این مواد اغلب به روش شیمیایی از بین می روند.
  • مواد آلی قابل تجزیه: این مواد به روش بیولوژیکی و از طریق لجن فعال و اکسیژن از بین می روند.
  • مواد آلی غیر قابل تجزیه و فرار: این مواد با روش بی هوازی بیولوژیکی از بین می روند.
  • عوامل بیماری زا و تهدید کننده سلامتی: این مواد با کلر زدن، تزریق ازن و UV از بین می روند.
  • فلزات سنگین: این فلزات به روش شیمیایی و از طریق تبادل یونی از بین می روند.
  • نیتروژن، فسفر و آمونیاک: این مواد آلی با روش شیمیایی و از طریق تبادل یونی از بین می روند. گاهی اوقات برای از بین بردن آنها از کلر زنی و روش های بیولوژیکی نیز استفاده می شود.

عوامل مهم در تصفیه فاضلاب

در تصفیه فاضلاب عوامل مهم زیادی دخیل هستند که این عوامل به تصفیه بهتر کمک می کنند. این عوامل که حتما باید حین تصفیه پساب به آنها توجه شود عبارتند از:

  • اکسیژن محلول مورد نیاز برای تصفیه فاضلاب
  • زمان لازم و کافی برای اکسیداسیون
  • ورود فاضلاب کافی به داخل مخزن ها
  • شدت اختلاط و انجام فرآیند مورد استفاده برای تصفیه پساب
  • زمان کافی برای مخلوط کردن و منعقد کردن مواد شیمیایی
  • نوع مواد معلق و موجود در فاضلاب

همچنین برای تصفیه فاضلاب به بهترین شکل ممکن و گرفتن یک نتیجه خوب و کارآمد باید به نکاتی توجه شود. این نکات عبارتند از:

  • برای اندازه گیری فاضلاب ورودی به تصفیه خانه حتما باید از وسایل اندازه گیری مناسب استفاده شود.
  • گاهی اوقات مواد معلق موجود در فاضلاب ها بسیار درشت هستند بنابراین بهتر است از ته نشینی اولیه برای جداسازی این مواد استفاده شود.
  • معمولا در عملیات تصفیه فاضلاب مقدار زیادی لجن تولید خواهد شد، بنابراین بهتر است از تجهیزاتی برای جمع آوری و از بین بردن آنها استفاده شود.
  • بهتر است فلزات سنگین موجود در فاضلاب از طریق اکسیداسیون یا تبادل یونی جداسازی و نابود شوند.
  • مخزن های هوادهی و ته نشینی بهتر است که هم اندازه باشند.

پارامترهای موثر در فرآیند تصفیه فاضلاب

  1. اکسیژن محلول (DO): اندازه گیری اکسیژن محلول در فاضلاب ها اهمیت زیادی دارد زیرا تجزیه بیولوژیکی مواد آلی نیاز به اکسیژن محلول در آب (DO ) دارد . این آزمایش یک سنجش مهم تعیین کننده در بررسی آلودگی آب ها و کنترل فرایند تصفیه فاضلاب می باشد. در فرآیند های تصفیه فاضلاب اندازه گیری این پارامتر بسیار مهم می باشد. معمولا در فرآیندهای هوازی مقدار DO در مخزن هوادهی باید در حدود 2 میلی گرم بر لیتر باشد.
  2. کدورت (TUR): کدورت به علت مواد معلق و کلوئیدی می باشد . کدورت موجب پراکنده شدن و یا جذب نور تابیده به آن می شود .
  3. PH : اندازه گیری PH در فرایند تصفیه بیولوژیکی بسیار حائز اهمیت است زیرا میکروارگانیسم ها در محدوده 6.5 تا ۸ بیشترین فعالیت را دارند و خارج از این محدوده فعالیتشان تضعیف یا متوقف می شود.
  4. دما (T): دمای فاضلاب نشان دهنده انرژی حرارتی است که در آن وجود دارد. معمولاً فاضلاب کمی گرم تر از آب است زیرا افزایش ناگهانی دمای فاضلاب ورودی به تصفیه خانه نشان دهنده ورود فاضلاب های صنعتی به شبکه می باشد و نقصان ناگهانی دما نشان دهنده ورود فاضلاب های سطحی یا نفوذی است. در کل دمای فاضلاب ورودی نباید از C 60 – 50 بالاتر رود زیرا میکروارگانیسم ها در این دما غیر فعال می شوند البته در چنین دمایی عملاً در تصفیه خانه نخواهیم داشت.
  5. نسبت غذا به میکروارگانیسم ها (F/M) : این پارامتر بار آلی داخل سیستم لجن فعال را نشان می دهد و بر حسب کیلو گرم BOD به کیلو گرم MLSS در روز بیان می شود. نسبت غذا به میکرو ارگانیسم توسط سرعت جریان پساب لجن فعال کنترل می شود . هر چه سرعت جریان پساب بیشتر باشد نسبت غذا به میکرو ارگانیسم بیشتر خواهد بود . این نسبت در فرآیند های مختلف تصفیه فاضلاب بسیار متفاوت می باشد.
  6. عوامل موثر در نسبت F/m:

Q سرعت جریان پساب بر حسب میلیون گالون در هر روز ( MGD )
BOD میزان اکسیژن بیوشیمیایی بعد از ۵ روز (mg/lit )
MLSS مجموعه ذرات جامد معلقه مخلوط در مایع ( mg/lit )
V حجم تانک هوادهی ( بر حسب گالون )

پارامترهای مهم در تصفیه فاضلاب

اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی ( Biochemical Oxygen Demand )

مواد آلی با وزن ملکولی پایین که قابل حل در آب هستند ، این قابلیت را دارند که توسط باکتری ها یا قارچ های هوازی تجزیه و یا به عبارتی اکسیده شوند . در حقیقت باکتری ها یا سایر میکروارگانیز های موجود در آبهای طبیعی و بخصوص فاضلاب ها از این نوع مواد آلی به عنوان یک منبع تغذیه و کسب انرژی استفاده می کند باکتری ها هوازی که در فاضلابها زیست می کنند با مصرف اکسیژن محلول در آب علاوه بر تنفس ، به اکسیداسیون و تجزیه کردن این مواد می پردازد و در نتیجه اکسیژن محلول در آب به موازات این عمل حیاتی به تدریج تغییر می کنند . این شیوه از بین رفتن مواد آلی و آلوده ساز را توسط باکتر های هوازی بنام خود پالایش یا خود تصفیه کنندگی فاضلاب می شناسند بطوری که اگر در یک نمونه فاضلاب اکسیژن محلول و میکروارگانیزم زنده و فعال به حد کافی داشته باشد می توان انتظار داشت که با پشت سر گذاشتن مدتی وقت باعث شود که حداقل نیمی از این مواد آلوده کننده آلی تجزیه شده و از بین بروند .

این نوع روش تصفیه هوازی را می توان بطور عمده در مورد فاضلاب ها پیاده نمود بطوری که ابتدا در آزمایشگاه در مقیاس های کوچکتر نمونه فاضلاب را که باید تصفیه شود مورد آزمایش هایی قرار می دهند .
یکی از این آزمایش ها تست B.O.D می باشد . توسط این تست میزان اکسیژن مورد نیاز برای تجزیه بیولوژیکی و بیوشیمیایی فاضلاب ( در حجم نمونه و کوچک ) اندازه گیری می شود تا سپس بتوان در فرایند بزرگ تصفیه در تصفیه خانه ها مقدار اکسیژن مورد نیاز را وارد آب نمود . ( از طریق هوادهی ) .

مقدار اکسیژن مورد نیاز در یک نمونه بستگی به میزان آلودگی آن نمونه به مواد آلی قابل تجزیه دارد . نمونه هایی با میزان اکسیژن محلول ناچیز به منظور افزایش در محتوای اکسیژن محلول اولیه شان هوادهی می گردند بطوری که بیش از حد لازم متوسط B.O.D اکسیژن موجود باشد . بدین طریق که حباب های هوا را از طریق یک لوله شیشه ای به مدت ۵ دقیقه از درون محلول عبور داده تا آنجا که حداقل مقدار اکسیژن محلول ( D.O ) به ۷ میلی گرم بر لیتر برسد . تثبیت یک نمونه پساب مشخص ، بطوری که کامل ، ممکن است احتیاج به مدت زمان بیش از زمانی که برای اهداف عملی در نظر گرفته شده است داشته باشد ، به این دلیل معمولاً دوره ۵ روزه را به عنوان استاندارد آزمایش تعیین کرده اند و اغلب این روش را به نام می نامند .

اکسیژن مورد نیاز شیمیایی Chemical Oxygen Demand) C.O.D)

آزمایش دیگری که علاوه بر BOD بر روی نمونه های فاضلاب برای ارزیابی مقدار مواد آلی ( بارآلی ) انجام می شود تست C.O.D است . این تست برای تعیین اکسیژن لازم جهت اکسیداسیون آن قسمت از مواد آلی در نمونه است که مستعد اکسید شدن توسط یک ماده اکسید کننده قوی مثل پرمنگنات یا دی کرومات یا .. می باشد ، این آزمایش یکی از مهم ترین و سریع ترین روشها در مطالعات و کنترل سیستم های فاضلاب است . در این تست بر خلاف BOD که از اکسیژن محلول در آب و استفاده از میکروارگانیزم های زنده بهره گرفته می شد عمل تجزیه و اکسایش مواد آلی توسط یک ماده اکسیدان قوی عملی می گردد و از روی میزان مصرف ماده اکسید کننده پی به بار آلودگی برده می شود . این تست اغلب توسط اکسیدان دی کرومات و در محیط اسیدی انجام می پذیرد . این روش ، بخش کربنی ترکیبات نیتروژنی را تعیین می کند ولی کاهش در مقدار دی کرومات توسط آمونیاک موجود در آب و یا آمونیاک آزاد شده از مواد پروتئینی دیده نمی شود .

در مورد پساب های که حاوی مواد سمی هستند این تست را می توان تنها روش قابل قبول در تعیین مواد آلی به حساب آورد که ارجحیت زیادی بر BOD دارد ، چرا که در صورت وجود مواد سمی میکروار گانیزمهای تست BOD نمی توانند زنده بمانند و لذا تست BOD عملی نخواهد بود .

به این مطلب امتیاز بدهید

4.2 / 5. 11

دسته‌بندی مقالات
اشتراک گذاری
نوشته های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ورود به سایت
//